تحلیل گفتمانی تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران در دورۀ پهلوی دوم (۱۳۳۲-۱۳۴۲)

Authors

سیدعبدالامیر نبوی

استادیار پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) فیروزه ادفر

دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

abstract

گسترش روابط ایران با کشورهای بلوک غرب، به ویژه آمریکا، بین سال های 1332-1342 یکی از ویژگی های روابط خارجی ایران در دوره پهلوی دوم است. در این مقاله تلاش بر آن است که تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران طی این سال ها بررسی شود. فرضیه ای که در پاسخ به سؤال اصلی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد، عبارت است از: فرهنگ سیاسی برآمده از گفتمان پهلویسم متشکل از عناصر شاه محوری، اقتدارگرایی، عدم امنیت و تجددگرایی، سبب گسترش روابط با بلوک غرب و تشدید وابستگی ایران در آن دوره شد. در واقع، ترکیب عناصر یادشده به معنای آن بود که شاه تنها تصمیم گیرنده سیاست خارجی در این مقطع باشد و دیگر نخبگان سیاسی هم درنهایت، با این وضعیت هماهنگ و همسو شوند. برای این منظور نویسندگان از تحلیل گفتمانی استفاده نموده و پس از تحلیل ارکان گفتمانی پهلویسم نسبت به بررسی سازوکارهای ارتباطی آن بر روی فرهنگ سیاسی جامعه اقدام نموده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل گفتمانی تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران در دورۀ پهلوی دوم (1332-1342)

گسترش روابط ایران با کشورهای بلوک غرب، به ویژه آمریکا، بین سال های 1332-1342 یکی از ویژگی های روابط خارجی ایران در دوره پهلوی دوم است. در این مقاله تلاش بر آن است که تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران طی این سال ها بررسی شود. فرضیه ای که در پاسخ به سؤال اصلی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد، عبارت است از: فرهنگ سیاسی برآمده از گفتمان پهلویسم متشکل از عناصر شاه محوری، اقتدارگرایی، عدم امنیت و...

full text

تأثیر شیوه تربیتی استبدادی در خانواده ایرانی بر فرهنگ سیاسی در دوره پهلوی دوم

این مقاله به بررسی نقش شیوه تربیتی استبدادی در خانواده ایرانی بر شکل گیری فرهنگ سیاسی ایرانی می‌پردازد. روش تحقیق در این پژوهش، روانکاوی است بدین معنی که نقش عناصر ناخودآگاه در شکل گیری فرهنگ سیاسی ایرانی بیشتر مولفه‌های آگاهانه است. فرض اساسی پژوهش این است که روش تربیتی در خانواده ایرانی سلسله مراتبی است که با الزامات خاصی همچون تنبیه بدنی و روانی و اطاعت طلبی همراه است. این امر باعث می‌شود تا...

full text

نقش مؤلفه‌های مختلف در جهت‌گیری فرهنگ سیاسی نخبگان پهلوی دوم

این مقاله به بررسی فرهنگ سیاسی نخبگان ایران در دوره پهلوی دوم و تأثیرپذیری آن از مؤلفه‌های مختلف می‌پردازد. فرضیه اصلی مقاله این است که فرهنگ سیاسی نخبگان ایران به عنوان یکی از دو بعد مهم فرهنگ سیاسی (بعد دیگر آن فرهنگ سیاسی توده‌ای است) دارای ویژگی‌هایی همچون بدبینی سیاسی، بی‌اعتمادی شخصی، احساس عدم امنیت آشکار است. این فرهنگ از دید این پژوهش تحت تأثیر شاخص‌هایی همچون عوامل ادارکی، مدیریتی و ا...

full text

تناظر گفتمانی سیاست خارجی و دانش مسلط بر روابط بین‌الملل در آمریکا؛ دورۀ پایان جنگ سرد

پایان جنگ سرد نقطۀ عطفی در تحول سیاست خارجی آمریکا و نوع نگاه این کشور به روابط بین‌الملل بود. در این برهه، طیف وسیعی از ایده‌ها و انگاره‌ها درباره مسائل بین‌المللی در محافل علمی و عملی سیاست خارجی آمریکا بروز یافت. موضوع اصلی مقاله، بررسی چگونگی رابطۀ این ایده‌ها و انگاره‌‌ها در قالب متون سیاست خارجی و روابط بین‌المللی آمریکا و به عبارت دیگر، تأثیرگذاری سیاست خارجی آمریکا بر قبض و بسط‌های معرف...

full text

تحلیل مفهومی روابط جامعه‌ سیاسی، سیاست و سیاستگذاری عمومی در عصر پهلوی دوم (1357-1342)

مفاهیم سیاسی از طریق ارتباطات معنایی بینابینی به یکدیگر پیوند خورده و در کلیت خود به نظام­های گفتمانی موجودیت و سامان می­بخشند. سه مؤلفه­ی "جامعه­ی سیاسی"، "سیاست" و "سیاستگذاری عمومی"، همبستگی­های نظام­مندی با یکدیگر دارند. پولیتی با بُعدی «نهادی» دربردارنده­ی بنیادهای سیاست و شکل حکومت بوده و بسترسازی اقدام کنش­گران عرصه­ی قدرت را امکان­پذیر می­سازد. مؤلفه­ی سیاست، در قالبی «رویه­ای» و تلفیقی ...

full text

حلقه درونی قدرت در ساختار سیاسی حکومت پهلوی دوم (۱۳۵۷-۱۳۴۲)

فهم ساختار قدرت سیاسی یکی از اساسی ترین مسائلی است که یک جامعه شناس سیاسی بدان نیازمند است. به طوری که بدون درک دقیق ویژگی های ساختار قدرت سیاسی و نحوه اعمال آن در هر دوره تاریخی، به تحلیل صحیح و کاملی از جوهر و رویدادهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نمی توان دست یافت. حکومت پهلوی دوم و پیامدهای آن ازجمله رویدادهای مهمی است که درک درست آن درگرو فهم علمی از ویژگی ها، ماهیت ساختار سیاسی، وضعیت نخبگان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دانش سیاسی

جلد ۱۰، شماره ۱۹، صفحات ۱۳۵-۱۵۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023